Tác giả: Knowledge Link Group (theo HBR)

Thị trường chứng khoán có nhiều biến động và triển vọng tăng trưởng thấp dẫn đến việc hạn chế các kế hoạch đổi mới, thúc đẩy việc tích trữ tiền mặt. Theo Harvard Business Review, các công ty có thể thực hiện 5 nguyên tắc để bảo vệ các khoản đầu tư của họ trong thời kỳ biến động, đồng thời mở ra những cơ hội cho tương lai

Thị trường chứng khoán có nhiều biến động và triển vọng tăng trưởng thấp dẫn đến việc hạn chế các kế hoạch đổi mới, thúc đẩy việc tích trữ tiền mặt. Chỉ số S&P 500 đã thể hiện điều đó trong suốt cuộc Đại suy thoái, tăng mức tiền mặt của họ trên 50%, cho đến nay đạt gần 1 nghìn tỷ USD. Khi mà có vẻ như những "đám mây đen" trong nền kinh tế đã tan (thời kỳ tốt đẹp trước đó), triển vọng phát triển của công ty trở nên khó khăn hơn, hệ quả của việc các công ty quản lý nguồn tiền mặt chặt chẽ hơn.

Do đó, chúng ta đã thấy một làn sóng về sáp nhập và mua lại cổ phiếu nổi lên khi các công ty nhận ra rằng họ đã có quá ít kế hoạch để thu hút nguồn tiền mặt nhanh chóng theo hướng có lợi.

Thay vì tập trung chủ yếu vào một nhóm các kế hoạch tăng trưởng, các công ty đã có một nguồn tiền mặt mà họ có thể kiểm soát được. Chẳng còn cách nào là nuôi dưỡng triển vọng tăng trưởng trong tương lai.

Các doanh nghiệp không nên phản ứng với bất ổn kinh tế theo xu hướng đã được dự đoán, đồng thời cũng không nên xem nhẹ hay lờ đi sự sụt giảm trong giá cổ phiếu trong thời gian gần đây. Các công ty có thể thực hiện năm điều để bảo vệ các khoản đầu tư cũng như các khoản "đặt cược" của họ trong thời kỳ biến động, đồng thời mở ra những cơ hội cho tương lai:

1. Xem xét lại các dự án lớn kém linh hoạt

Quy tắc 80/20 thường áp dụng đối với danh mục đầu tư đổi mới công ty. Một vài dự án đòi hỏi một lượng tiền mặt lớn đầu tư vào các cổ phiếu mạnh. Nếu những dự án đó có thể điều chỉnh những hậu quả tiềm ẩn của sự đi xuống của nền kinh tế thì không có lý do gì để thay đổi sự phân bổ này. Tuy nhiên, nhiều dự án lớn trở nên thiếu linh hoạt, hoạt động trên "con đường mòn' với mục tiêu cố định. Ban quản lý đã cam kết với nhà quản lý cấp trên về những gì mà dự án có thể mang lại, và chi phí cố định đã được xác định trước bởi khoản chi phí này phải phù hợp với doanh thu theo kế hoạch. Đối với các dự án này, cần xem xét làm thế nào để nâng cao khả năng thích ứng thông qua việc giảm tốc độ phát triển, chuyển đổi chi phí cố định thành chi phí biến đổi (ví dụ thông qua việc sử dụng các nhà thầu của bên thứ ba), hoặc loại bỏ tính năng làm tăng chi phí mà có thể được bổ sung vào đời sản phẩm sau.

2. Tìm nguyên âm

Trong chương trình trò chơi truyền hình "Wheel of Fortune" (Chiếc nón kỳ diệu), người chơi có thể giải cả ô chữ (một rủi ro tiềm ẩn nhưng có thể mang lại chiến thắng nhanh chóng) hoặc tìm một nguyên âm (bỏ ra một chút tiền mặt của họ để có thêm gợi ý về ô chữ cần giải đáp). Thời kỳ bất ổn về kinh tế hiện nay là một cơ hội "tìm nguyên âm" tuyệt vời (có thể hiểu là tìm hiểu, nghiên cứu từng yếu tố của thị trường, của nền kinh tế). Bằng cách tìm hiểu thêm về nhu cầu tiêu dùng, các khoản đầu tư nhỏ vào công nghệ đang nổi lên từ các học viện, hoặc việc thử nghiệm những ý tưởng mới trong thị trường thử nghiệm vừa phải, các công ty có thể xây dựng khối kiến thức, sự am hiểu của họ về các lựa chọn tăng trưởng và vị trí của mình để có những bước đi táo bạo và mạo hiểm hơn khi nền kinh tế được phục hồi.

3. Mở rộng lĩnh vực dịch vụ

Một trong những thương hiệu tiêu dùng phổ biến nhất của hãng Procter & Gamble là Mr. Clean. Công ty này đã đầu tư vào việc cải tiến thương hiệu này theo nhiều cách. Một số sản phẩm mới dưới nhãn hàng này, như Mr. Clean Magic Eraser, đã trở thành bước tiến mang tính đột phá, nhưng cần phải bỏ ra chi phí để phát triển nó. Mặt khác, công ty này đã cho ra đời loại nước rửa xe với thương hiệu Mr. Clean. Việc này tạo nên khả năng nhận diện và hình ảnh cho thương hiệu, từ đó tạo ra nguồn doanh thu tiềm năng mới, và có thể được thực hiện với chi phí tương đối thấp. Phát triển dịch vụ có thể tốn ít chi phí hơn so với các sản phẩm. Chúng có thể mở rộng kinh doanh vào hướng mới, và có thể phối hợp với với các sản phẩm để tạo nên một sự kết hợp hoàn hảo.

4. Thử nghiệm với các mô hình kinh doanh mới

Khi cuộc Đại suy thoái diễn ra, nhiều hãng hàng không đương đầu bằng cách giảm tần số chuyến bay, giới thiệu các mức phí dịch vụ mới, và tìm ra cách thức mới để kích thích những hành khách bận rộn. Hãng JetBlue chọn một mô hình kinh doanh mới để thử nghiệm, một loại hình dịch vụ mang tên "All You Can Jet" mà cho phép du khách thanh toán một khoản phí cố định cho việc sử dụng dịch vụ bay không giới hạn từ một sân bay lớn trong một thời gian. Hãng này đã xây dựng dịch vụ này với số lượng nhất định, hạn chế mức độ rủi ro có thể xảy ra trong trường hợp người khác quá nhiệt tình về chuyến đi.

Để thực hiện việc đổi mới mô hình kinh doanh, có thể cần rất ít chi phí, và việc thay đổi này có thể giúp các công ty định hướng về những con đường tiềm năng cho sự tăng trưởng. Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp sản xuất hàng hóa hữu hình, sẽ thực hiện quá trình cải tiến sản phẩm. Rất ít doanh nghiệp thực hiện cả quá trình đổi mới mô hình kinh doanh, hoặc thậm chí một cá nhân đơn lẻ đề xướng và đi đầu trong việc đổi mới này.

5. Hình thành một kế hoạch về danh mục đầu tư - Đối với các khoản đầu tư cá nhân, thị trường chứng khoán sụt giảm là lúc để chứng minh sự táo bạo trong đầu tư với các danh mục đầu tư. Có thể giá cổ phần giảm, nhưng sự đánh giá cao của các nhà đầu tư vàng nhỏ lẻ đã cân bằng những biến động và ảnh hưởng của chúng. Kế hoạch về danh mục đầu tư đúng đắn sẽ cân bằng các loại rủi ro có thể có. Chúng cũng có thể ảnh hưởng ở các mức độ khác nhau đến khả năng thanh khoản.

Có vẻ kỳ là khi các nhà đầu tư cá nhân sẽ có xu hướng lập các kế hoạch này, sau đó thực thi và không có bất kỳ kế hoạch nào về sự đầu tư cho đổi mới công ty của họ. Thay vào đó, các khoản đầu tư này có thể được tập trung lại theo một loạt các quyết định thống nhất khi các ý tưởng đã được đưa ra và bàn luận. Một kế hoạch vững chắc sẽ đưa ra lời giải cho câu hỏi về sự thành công hay thất bại của các chương trình chủ chốt cơ bản, nó sẽ đa dạng hóa rủi ro, cân bằng khung thời gian hoàn vốn dự kiến, và đảm bảo một sự cân bằng thích hợp giữa đầu tư thận trọng và sự đầu cơ mong manh.